Σεμινάριο Μυθολογίας στην Ικαρία Καλοκαίρι 2010

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Φάνης Ι. Κακριδής

1. Νοικοκυρεύοντας τη μυθολογία : ειδολογική και χρονολογική, οριζόντια και κάθετη κατάταξη των μύθων.
2. Θεογαμίες : γενικά, και η σημαδιακή περίπτωση του Απόλλωνα 
3. Αχιλλέας και Οδυσσέας : δυο ανόμοιοι Έλληνες.
4. Πράμνειος οίνος : το κρασί στη μυθολογία.

Μενέλαος Χριστόπουλος, Ο Τρωικός μυθικός κύκλος και η Ελένη

Στις μυθικές αφηγήσεις για τις αιτίες του Τρωικού πολέμου η Ελένη ορίζεται άλλοτε ως αίτιο και άλλοτε ως αφορμή. Με βάση τα δεδομένα που σώζονται στο έπος και στο δράμα, θα εξετάσουμε τις εκδοχές που καταγράφονται στην αρχαία ελληνική γραμματεία για την αρχή του πολέμου καθώς και το περίφημο πρόβλημα για την ενοχή ή την αθωότητα της Ελένης σε σχέση με τον Τρωικό πόλεμο και τις συνέπειές του. 

Pedro Olalla, Η γεωγραφική διάσταση του ελληνικού μύθου

Η γεωγραφία της Ελλάδας απολαμβάνει ένα μοναδικό πολιτιστικό προνόμιο: ενώ σε άλλα μέρη τα βουνά είναι μόνο βουνά και τα ποτάμια απλώς ποτάμια, στην Ελλάδα πολλοί τόποι που μπορεί σήμερα να περνούν απαρατήρητοι έχουν αποτελέσει το σκηνικό των αρχαιότερων μύθων του πολιτισμού μας. Λογοτεχνικές πηγές, αρχαιολογικά ευρήματα, χάρτες ακριβείας και συναρπαστικές εικόνες από την ελληνική φύση συντρέχουν για να μας προτείνουν μια πρωτότυπη προσέγγιση των αρχαίων ελληνικών μύθων μέσα από τους πραγματικούς τόπους που τους ενέπνευσαν.

1. Εισαγωγή στο θέμα: «Τόποι και μύθοι»
2. Τυπολογία των μυθικών τόπων: σπήλαια, βουνά, πηγές, λίμνες, άλση, νυμφαία, μαντεία και πόλεις (παρουσίαση με φωτογραφικό υλικό)
3. Λογοτεχνικές και χαρτογραφικές πηγές για τη μελέτη της γεωγραφίας των μύθων.
4. Προβολή ντοκιμαντέρ από τη σειρά «Οι τόποι των Μύθων»
5. Μια πρακτική άσκηση: μελέτη της Κοιλάδας της Νέδας βάσει των αρχαίων πηγών και της επιτόπιας έρευνας (με αρχαία κείμενα, χάρτες και φωτογραφικό υλικό).
6. Προβολή ντοκιμαντέρ «Οι προολύμπιες θεότητες και ο ερχομός του Δία», σχετικού με τη μελετημένη περιοχή.
7. Συζήτηση

Κώστας Σουέρεφ, Κάθε τόπος και μύθος... 

Μια περιδιάβαση σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας (Ιόνιο, Ήπειρος, Μακεδονία) ανιχνεύοντας μύθους που συσχετίζονται κυρίως με την Ιλιάδα και την Οδύσσεια.

Δήμητρα Μήττα, Μύθοι της Αρχαίας Μακεδονίας

Μια περιδιάβαση στη Μακεδονία ανιχνεύοντας μύθους αιτιολογικούς/ιδρυτικούς διαφόρων θέσεων, μύθους που σχετίζονται με όρη και ποταμούς της περιοχής, παραδόσεις με πανελλήνια διάδοση (Τιτανομαχία, Γιγαντομαχία), κάποιες φορές με παραλλαγές και επιχώριες επιτονίσεις, παραδόσεις εγχώριες (λ.χ. για την καταγωγή του βασιλικού μακεδονικού οίκου) και επείσακτες (φρυγικές, φοινικικές), μυθολογικά στοιχεία πριν και μετά τον β’ αποικισμό, τις μεταξύ τους αντιπαραθέσεις, ζυμώσεις και συγχωνεύσεις, στοιχεία τα οποία διαμόρφωσαν το τοπικό μυθολογικό ιδίωμα και το οποίο μετασχηματιζόταν ανάλογα με τα νέα κάθε φορά δεδομένα.

Το Σάββατο 17/07/2010 θα πραγματοποιηθεί ολοήμερη εκδρομή – επίσκεψη Ικαρίας με γεύμα.

                 Την 17η Ιουλίου εορτάζεται η μέρα ενσωμάτωσης της «Ελευθέρας Πολιτείας της Ικαρίας»  με την Ελλάδα και γίνονται διάφορες εκδηλώσεις. Παράλληλα λόγω του εορτασμού της Αγ. Μαρίνας οργανώνονται εκείνη την ημέρα τρία πανηγύρια.

Η διαδρομή της εκδρομής προγραμματίζεται έτσι ώστε οι εκδρομείς να περάσουν από σημεία ειδικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και φυσικού κάλλους ενώ  θα καταλήξει στο πιο παραδοσιακό πανηγύρι της ημέρας.

Κυριακή 18/07/2010

Αναχώρηση

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

1.  ΕΡΩΦΙΛΗ (Σε αυτό το ξενοδοχείο θα γίνει το Σεμινάριο) 

      Τηλ. επικοινωνίας: 22750-71058, 22750-71059, 210-9823214

           Τιμή δίκλινου δωματίου 120 € με πρωινό.

2.  CAVOS BAY  Τηλ. επικοινωνίας: 22750-71381

                                e-mail:info@cavosbay.com.gr

           Τιμή δίκλινου δωματίου 45-64 € με πρωινό.

3.  ΔΑΙΔΑΛΟΣ Τηλ. επικοινωνίας: 22750-71390, 22750-71391

           Τιμή δίκλινου δωματίου 50 €  με πρωινό.         

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ

Φάνης Ι. Κακριδής, ομότιμος καθηγητής κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σπουδές στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης, Μαγεντίας και Τυβίγγης, όπου και υπηρέτησε ως λέκτορας για την αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα (1959-1964). Από το 1964 καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο νεοσύστατο τότε Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου και υπηρέτησε ως το 1982, με μια διακοπή στα χρόνια της δικτατορίας, όταν απολύθηκε. Ακολούθησαν θητείες στα Πανεπιστήμια της Κρήτης και της Πάτρας, τελικά πάλι στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων ως το 2000. Ασχολήθηκε με την επική ποίηση – όχι μόνο με τον Όμηρο αλλά και με άλλους νεότερους επικούς –,  και με το αττικό δράμα, λιγότερο με την Τραγωδία, περισσότερο με την Κωμωδία.

Πιστεύει ότι το χρέος του ακαδημαϊκού δασκάλου απέναντι στους φοιτητές δεν τελειώνει την ημέρα που αποφοιτούν. Έτσι μεταφράζει ξένα βιβλία χρήσιμα στους εκπαιδευτικούς, κάνει ομιλίες και μαθήματα, και αρθρογραφεί.

Κυριότερα έργα:

Η παράταξη των ουσιαστικών στον Όμηρο και στους Ομηρικούς Ύμνους, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Επιστ. Επετ. Φιλοσ. Σχολ., Παράρτ. αριθμ. 4, Θεσσαλονίκη 1960.

Κόιντος Σμυρναίος: γενική μελέτη των Μεθ’ Όμηρον και του ποιητή τους. Αθήνα 1962.

Αριστοφάνους Όρνιθες: ερμηνευτική έκδοση, Αθήνα 1974. 

Στα χνάρια του Οδυσσέα: ταξιδεύοντας ανάμεσα στο μύθο και την πραγμα-τικότητα, Αθήνα (Μ.Ι.Ε.Τ.) 2002.

Αρχαία ελληνική γραμματολογία, Θεσσαλονίκη (Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών) 2005.

Η Δήμητρα Μήττα σπούδασε Φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., όπου έκανε τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές της σπουδές και έρευνα στο ίδιο Πανεπιστήμιο σε θέματα Φιλοσοφίας της Μυθολογίας. Διδάσκει στο Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης μαθήματα της ειδικότητάς της και Ιστορία του Αρχαίου Θεάτρου και Δραματολογία σε δημόσιες και ιδιωτικές σχολές θεάτρου (Δραματική Σχολή Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Ανώτερη Δραματική Σχολή «Ανδρέας Βουτσινάς»). Έχει ασχοληθεί με την ψηφιοποίηση διδακτικών εφαρμογών σε θέματα μυθολογίας και τέχνης (ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html), ενώ στο συγγραφικό της έργο ασχολείται με την ιστορία, την ερμηνεία και την κριτική του μύθου.

Κυριότερα έργα:

Α. Μελέτες

1.     Απολογία για τον μύθο. Μια ιστορικοκριτική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 1997.

2.     Μύθος και Τέχνη. Διάλογος για την απώλεια των ορίων. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2002.

3.     Όψεις του προσωπείου. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2004.

4.     Μύθοι της Αρχαίας Μακεδονίας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2006.

Β. Δικτυακοί τόποι

www.komvos.edu.gr/mythology

www.komvos.edu.gr/masks/masks.html

Ο Pedro Olalla Gonzalez de la Vega  (Πέδρο Ολάγια) (Οβιέδο, Ισπανία 1966) είναι συγγραφέας, ελληνιστής, καθηγητής φιλόλογος, μεταφραστής και φωτογράφος, και σε αυτούς τους τομείς συνεργάζεται τακτικά με εκδοτικούς οίκους, πανεπιστήμια και πολιτιστικούς φορείς από διάφορες χώρες του κόσμου. Το 1994 μετοίκησε στην Αθήνα με σκοπό να ασχοληθεί με την έρευνα, τη δημιουργία και τη διδασκαλία. Δίδαξε νέα ελληνικά στο Πανεπιστήμιο του Οβιέδο και ισπανικά στο Πανεπιστήμιο Syracuse της Νέας Υόρκης. Στην Ελλάδα διατέλεσε για χρόνια διευθυντής του Πολιτιστικού Δελτίου της Ισπανικής Πρεσβείας, αρχισυντάκτης του δίγλωσσου μηνιαίου περιοδικού El Sol de Atenas και καθηγητής στο Instituto Cervantes. Από το 1998 έως σήμερα, εργάζεται ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μετάφρασης-Μεταφρασεολογίας) και στη Βουλή των Ελλήνων. Επίσης, είναι ιδρυτικό μέλος και διευθυντής της International Society for Arcadia, διεθνούς εταιρείας για τη μελέτη και την αξιοποίηση του παγκόσμιου αρκαδικού κεκτημένου. http://www.pedroolalla.com/

Ο Κωνσταντίνος Σουέρεφ σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία. Κατέχει μεταπτυχιακά διπλώματα ειδίκευσης στην Προϊστορική Αρχαιολογία και στην Αρχαία Φιλολογία. Διδάκτορας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1986) με διατριβή σχετικά με την υστεροελλαδική Ήπειρο. Δίδαξε Προϊστορική Αρχαιολογία ως Ειδικός Επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (1989-1991) και ως καθηγητής στη Σχολή Ξεναγών της Θεσσαλονίκης (από το 1992 κ.ε.). Από το 1985 έως το 2004 υπηρέτησε στην ΙΣΤ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ και πραγματοποίησε τοπογραφικές έρευνες στην Κεντρική  Μακεδονία και ανασκαφικές στον οικισμό και το νεκροταφείο αρχαϊκών και κλασικών χρόνων της Τούμπας Θεσσαλονίκης και της Σουρωτής του Ν. Θεσσαλονίκης. Από το 2005 είναι Έφορος Αρχαιοτήτων στην ΚΘ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Η ερευνητική του δραστηριότητα εκτείνεται σε θέματα της Ύστερης Εποχής Χαλκού και της Πρώιμης Εποχής Σιδήρου στην Ήπειρο, τη Μακεδονία και γειτονικές περιοχές, καθώς και στον ευρύτερο χώρο του Ιονίου και της Αδριατικής.