Σε μια κατάμεστη αίθουσα έγινε στις 18/2/2011, μια πολύ επιτυχημένη εκδήλωση
παρουσίασης του βιβλίου που εκδόθηκε από την Εταιρία Ικαριακών Μελετών «Ταξίδι
στην Ικαρία» του Etienne Cabeu,
σε μετάφραση της Αργυρώς Τσαρνά
Κόχυλα.
Ένα βιβλίο που διαπραγματεύεται την διάθεση του συγγραφέα μέσα από την δημιουργία
μιας ομάδας με τον τίτλο Ικαρία να
δημιουργήσει εκεί στα τέλη του 19ου αιώνα στην Αμερική , την
παρουσίαση του «κινήματος» ας το πούμε
έτσι λίγο αυθαίρετα, των ουτοπιστών, δηλ. της προσπάθειας που έκαναν οι
ουτοπιστές να διώξουν από πάνω τους του βάρους των δεινών της εποχής και να επινοήσουν μια
νέα «γεωγραφία της ελπίδας».
Ένα βιβλίο που σύμφωνα με τους ομιλητές καθίσταται ιδιαίτερα επίκαιρο και
αυτή την δύσκολη εποχή που περνάει η χώρα μας και όλος ο κόσμος. Αλλά για να
καταλάβουμε λίγα πράγματα περί ουτοπίας,
θα δανειστώ την παρουσίαση που
κάνει ο Γιώργος – Ίκαρος Μπαμπασάκης
στην εφ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ το 2000, παρουσιάζοντας το βιβλίο του Λιούις Μάμφορντ
« Η ιστορία των ουτοπιών», όπου κι εκεί αναφέρεται στο βιβλίο του Etienne Cabeu, στην γαλλική έκδοση του (τότε), για να καταλάβουμε πόσο
σημαντική ήταν η κίνηση των συμπατριωτών μας να το μεταφράσουν και να το έχουμε
σήμερα στα χέρια μας.
Από την ΟΥΤΟΠΙΑ του
Τόμας Μωρ και το ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΚΑΡΙΑ του Ετιέν Καμπέ έως τη ΝΕΑ ΒΑΒΥΛΩΝΑ του
καταστασιακού αρχιτέκτονα Κόνσταντ, η λαχτάρα για μια ζωή απαλλαγμένη από
περιττές οδύνες και προσηλωμένη αρμονικά στην ευδαιμονία και στη
δημιουργικότητα, λειτούργησε ως αδυσώπητη κριτική του παρόντος και επαγγελία
ενός ευκταίου μέλλοντος.. - Άλλοτε ανυπότακτος και τυχοδιώκτης γόνος
οικογενείας ευγενών (όπως ο Σαιν Σιμόν), άλλοτε αυτοδημιούργητος εργοστασιάρχης
(όπως ο Ρόμπερτ Οουεν) και άλλοτε εμπορικός μικροαντιπρόσωπος κατεστραμμένος
οικονομικά (όπως ο Φουριέ), ο εκάστοτε ουτοπιστής επιζητεί να αποτινάξει το
άχθος των δεινών της εποχής του και να επινοήσει μια νέα «γεωγραφία της
ελπίδας»: νέους τρόπους ατομικών και κοινωνικών συναλλαγών, ακόμη και νέα πάθη,
νέες επιθυμίες, νέους πόθους. Συνάμα, επιδιώκει την κινητοποίηση συλλογικοτήτων
προς την κατεύθυνση αυτή και ως προς αυτό είναι ο (συνήθως λυρικός και
άσπονδος) σύντροφος του επαναστάτη. - . Δεν είναι λίγοι όσοι, μέσα στις δίνες
της ιστορίας, κατηγόρησαν τους ουτοπιστές ως αιθεροβάμονες, διακόνους του ανέφικτου
και του εξωπραγματικού. Το βλέπουμε αυτό καθαρά καθώς διαβάζουμε την ΙΣΤΟΡΙΑ
ΤΩΝ ΟΥΤΟΠΙΩΝ του Λιούις Μάμφορντ. Οι ουτοπίες θεωρήθηκαν ιδεοπλασίες που
οδηγούν σε αφλογιστία την εμπρηστική πρώτη ύλη της επανάστασης, σχέδια που
αναβάλλουν επ' άπειρον την πραγμάτωση όσων υπόσχονται, που σχετίζονται
περισσότερο με ένα «γλυκύ αργότερα», με ένα (εν τέλει άνευ σημασίας) επέκεινα,
με «ποθεινούς χώρους και χρόνους», και λιγότερο με την πραγματική
πραγματικότητα, τη γεμάτη αντιξοότητες και συγκρούσεις που απαιτούν άμεση και
«ρεαλιστική» αντιμετώπιση. - Ωστόσο, ο Μάμφορντ θα υποστηρίξει ότι η ιστορία
των Ουτοπιών είναι το έτερον ήμισυ της ιστορίας της Ανθρωπότητας, ότι, παρά το
γεγονός πως οι ουτοπίες πραγματώθηκαν έως τώρα στην επικράτεια της φαντασίας
και μόνο, παραμένει κύριο μέλημά μας να χτίσουμε πύργους στον αέρα. Γράφει:
«Δεν χρειάζεται να φοβόμαστε ότι η δουλειά μας θα πάει χαμένη. Αν οι ευτοπίες
μας αναβρύζουν από τις πραγματικότητες του περιβάλλοντός μας, θα είναι αρκετά
εύκολο να τους βάλουμε από κάτω θεμέλια. . Όταν έρθει το τέλειο, το ατελές θα πεθάνει». . - Ας μη λησμονούμε όμως την περιλάλητη «Πανουργία του Λόγου», τις κρυφές ενέργειες μέσα στην ιστορία, που είναι πάντα ικανές να επαναφέρουν το Απρόβλεπτο και το Απροσδόκητο στο κοινωνικό προσκήνιο. Ας μη λησμονούμε ότι, αν και έχουν χαρτογραφηθεί και εξιχνιαστεί τόσες και τόσες ουτοπικές τάσεις (θεωρούμενες αποτυχημένες) υπάρχουν και άλλες, αρκετά πρόσφατες, που μόλις τώρα αρχίζουν να ανακαλύπτονται (συνήθως από εμβρόντητους δοξολογητές του παρόντος και από αμήχανους ιστορικούς).
Και μια άποψη από την αίθουσα.
|
Ικαριακή Ραδιοφωνία
Ikariaki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου