Ερώτηση Π.Βαρδίκου για τις Αποζημιώσεις ιδιοκτητών βιντζότρατας-Η συζήτηση στη Βουλή

Μετά από την ερώτηση του Βουλευτή Σάμου-Ικαρίας και Φούρνων κ.Πυθαγόρα Βαρδίκο όπως είχατε διαβάσει εδώ

Ερώτηση για τις "Αποζημιώσεις ιδιοκτητών βιντζότρατας, περιοριστικά μέτρα για ψάρεμα με μηχανότρατα"

Έγινε σήμερα η σχετική συζήτηση στη Βουλή των Ελλήνων

Παρακάτω ακολουθεί το κείμενο όπως μας εστάλει απομαγνητοφωνημένο από το γραφείο του κ.Βαρδίκου.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ 

ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΣΑΜΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΑ Χ. ΒΑΡΔΙΚΟΥ

ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ 

ΠΡΟΣ ΤΟ ΥΘΗΝΑΛ ΜΕ ΘΕΜΑ:

«Αποζημιώσεις ιδιοκτητών βιντζότρατας, 

εφαρμογή περιοριστικών μέτρων στο ψάρεμα με μηχανότρατα»

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος): Σειρά έχει η με αριθμό 418/18-1-2011 Επίκαιρη Ερώτηση του Βουλευτή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Πυθαγόρα Βαρδίκου προς τον Υπουργό Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας σχετικά με τις αποζημιώσεις ιδιοκτητών βιντζότρατας, την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων για ψάρεμα με μηχανότρατα.

Αναλύστε, κύριε Βαρδίκο, σε δυο λεπτά την ερώτησή σας. 

Παρακαλώ, έχετε το λόγο.

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΒΑΡΔΙΚΟΣ: Πρέπει να δημιούργησα πρόβλημα στο πρόγραμμά σας της υπόλοιπης ημέρας, κύριε Υπουργέ, γι’ αυτό σας ευχαριστώ πολύ που ήρθατε να απαντήσετε στην ερώτησή μου που μπορεί να έχει κατατεθεί από τον Νοέμβρη αλλά εξακολουθεί να είναι επίκαιρη. 

Ως γνωστόν το παραδοσιακό ψάρεμα με την βιντζότρατα έχει ουσιαστικά καταργηθεί στην Ελλάδα. Το κατήργησε ο κανονισμός 1967/2006, ο γνωστός ως Μεσογειακός Κανονισμός. Έτσι ένα παραδοσιακό ψάρεμα στη χώρα μας που μας πάει χιλιάδες χρόνια πίσω -ο Όμηρος το αναφέρει ως Πανάγρα, ο Πλούταρχος ως Σαγήνη- από τον Ιούλιο δεν υπάρχει στις θάλασσές μας. Να σημειώσω ότι η ζημιά που προκαλούσε αυτός ο τρόπος ψαρέματος είναι κατά πολύ πιο μικρή από άλλους τρόπους και ότι ακόμα με το ψάρεμα αυτό γέμιζε το πιάτο με φτηνό, νόστιμο και φρέσκο ψάρι που τώρα το στερούμεθα.

Δύο πράγματα πρέπει και οφείλει η πολιτεία να κάνει απέναντι στους ανθρώπους, είναι περίπου 2.000 με τα 430 σκάφη, που έχουν υποχρεωθεί να αλλάξουν ουσιαστικά τρόπο ψαρέματος από τον Ιούλιο.

Το ένα είναι οι αποζημιώσεις και οι ενισχύσεις και γι’ αυτό, κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να ενημερωθώ για το τι έχει δοθεί μέχρι στιγμής και τι μέλει ακόμα να δοθεί. Το δεύτερο είναι -θα πω περισσότερα στη δευτερολογία μου- τι πρέπει να κάνουμε και τι κάνουμε για να φροντίσουμε και εμείς να γίνει πιο πλούσια η θάλασσα, έτσι ώστε να βρίσκουν αντικείμενο να ψαρεύουν και αυτοί οι ψαράδες με άλλους τρόπους ψαρέματος και κυρίως πως αντιμετωπίζουμε το πιο καταστροφικό μέσο που υπάρχει -θα πω είπα περισσότερα στη δευτερολογία μου- τη μηχανότρατα.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος):   Σας ευχαριστούμε πολύ.

Ο Υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας κ. Ιωάννης Διαμαντίδης έχει το λόγο για τρία λεπτά.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗΣ (Υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε συνάδελφε, στο Σχέδιο Προσαρμογής της Αλιευτικής Προσπάθειας, το ΣΠΑΠ του ελληνικού στόλου που δραστηριοποιείται στα ελληνικά χωρικά ύδατα προβλέπεται η μόνιμη παύση της δραστηριότητας αλιευτικών σκαφών σε εθελοντική βάση και ειδικότερα για σκάφη που φέρνουν στην άδεια αλιείας τους το εργαλείο βιντζότρατα της παράκτιας αλιείας με παράλληλη χορήγηση δημόσιας ενίσχυσης.

Προβλέπεται, λοιπόν, να δοθεί ενισχυμένο κίνητρο απόσυρσης για μια διετία ως εξής:

Πρώτον. Για τα σκάφη που θα υποβάλλουν άμεσα, εντός του 2011, σχετικό αίτημα μόνιμης παύσης της δραστηριότητας, η ενίσχυση που θα καταβληθεί ανά σκάφος θα αντιστοιχεί στο 140% αυτής που προβλέπεται για τη διάλυση όμοιου σκάφους που δεν είχε την άδεια αυτή.

Δεύτερον. Το 2012 αυτή θα ανέρχεται αντίστοιχα στο 120%.

Τρίτον. Το 2013 θα περιοριστεί στην ενίσχυση που θα προβλέπεται εκείνη τη στιγμή στο Πρόγραμμα ΕΠΑΛ 2007-2013, χωρίς ιδιαίτερο κίνητρο.

Για το λόγο αυτό στις 29/12/2010 υπέγραψα την πρόσκληση για υποβολή προτάσεων, η οποία, ήδη, βρίσκεται στο εθνικό τυπογραφείο για δημοσίευση, η οποία περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία ενημέρωσης των δυνητικών δικαιούχων και τα δικαιώματά τους σχετικά με τις δυνατότητες και τους όρους χρηματοδότησης πράξεων στο πλαίσιο υλοποίησης του Μέτρου 1.1 για τη μόνιμη παύση αλιευτικών δραστηριοτήτων του Άξονα Προτεραιότητας 1 του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας του 2007-2013. Μετά τη δημοσίευση οι αλιείς μπορούν να υποβάλουν τις σχετικές αιτήσεις τους.

Ειδικότερα τώρα, για τους πλοιοκτήτες αλιευτικών σκαφών με αλιευτικό εργαλείο βιντζότρατα οι ενισχύσεις που θα καταβληθούν, θα υπολογιστούν βάσει της χωρητικότητας και της ηλικίας του ενεργού σκάφους. Ενδεικτικά θα σας αναφέρω ότι ένα σκάφος 10 τόνων, από 10 έως 25 τόνους, η μέγιστη ενίσχυση ανέρχεται σε 7.000 ευρώ ανά τόνο συν 86.800 ευρώ εφάπαξ πάγιο με μείωση παλαιότητας για σκάφη άνω των δεκαπέντε ετών.

Κύριε συνάδελφε, όσον αφορά στο δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας η χώρας μας εφαρμόζει, ήδη, την κοινοτική νομοθεσία, ενώ η εθνική μας νομοθεσία είναι στις περισσότερες περιπτώσεις αυστηρότερη από αυτή. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα ισχύοντα απαγορεύεται η αλιεία με το αλιευτικό εργαλείο δίχτυα τράτας, μηχανότρατα, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Β.Δ. 917/1966 σε όλη την επικράτεια καθ’ όλο το έτος εντός των τριών ναυτικών μιλίων από την ηπειρωτική και νησιωτική ακτή ή εντός αποστάσεως από την ακτή μέχρι την ισοβαθή των 50 μέτρων στην περίπτωση που το βάθος αυτό συναντάται σε μικρότερη απόσταση από την ακτή.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, η αλιεία με το αλιευτικό εργαλείο δίχτυα τράτας διενεργείται πέραν του ενός ναυτικού μιλίου από την ηπειρωτική και νησιωτική ακτή. Το ελάχιστο αυτό όριο σε ελάχιστες περιπτώσεις ή σε αρκετές αν θέλετε στη χώρα μας μπορεί να αυξηθεί μέχρι τα δύο μίλα, όπως παραδείγματος χάρη στο Θρακικό πέλαγος.

Τέλος, κύριε Πρόεδρε, τόσο για την εθνική, όσο και για την κοινοτική νομοθεσία δεν προβλέπεται απαγόρευση της αλιείας το μήνα Μάιο.

Πέραν των περιορισμών που ανέφερα και ως εκ τούτου στην παρούσα φάση από την αρμοδία υπηρεσία του ΥΘΥΝΑΛ δεν εξετάζεται το ενδεχόμενο απαγόρευση της μηχανότρατας.

Ολοκληρώνω, λέγοντας ότι σχετικά με την ανυπαρξία ελέγχων που επικαλείστε, πρέπει να σας πω ότι αρμόδιο για το θέμα αυτό, όπως γνωρίζετε, είναι το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη που έχει και την ευθύνη του Λιμενικού Σώματος.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαϊτσης Αποστολάτος):  Ο κ. Βαρδίκος έχει το λόγο για πέντε λεπτά. 

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΒΑΡΔΙΚΟΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Όταν έγραψα την ερώτηση, κύριε Υπουργέ, δεν ανήκε εκεί. Γι’ αυτό δημιουργείται το πρόβλημα αυτό. Πιστεύω πως πρέπει να συζητήσουμε ξανά με τους κοινοτικούς, με συμπληρωματικές έρευνες και διαβουλεύσεις, τις τροποποιήσεις του 2012-2013, έτσι ώστε να επιδιώξουμε αναθεώρηση του Κανονισμού και να επανέλθει η βιντζότρατα σαν παραδοσιακό εργαλείο. Αλλού να στραφούμε για να προστατεύσουμε πραγματικά τη βιοποικιλότητα της θαλάσσιας ζωής, στη μηχανότρατα. ΄

Ελπίζω να μετάνιωσαν όσοι θεώρησαν ότι αδιαφορώ για τον πλούτο της θάλασσας και στηρίζω οικονομικά συμφέροντα, αυτά των περίπου δύο χιλιάδων ψαράδων με τα 430 σκάφη της βιντζότρατας. Ίσα-ίσα ενδιαφέρομαι και έρχομαι σε αντίθεση με χειρότερους καταστροφείς και σαφώς ισχυρότερα συμφέροντα, τις μηχανότρατες. 

Μου προκάλεσε εντύπωση το γεγονός ότι οι άνθρωποι στο νομό μου -και από αυτούς καταλαβαίνω ότι το ίδιο θα έγινε και στους υπόλοιπους νομούς- οι ψαράδες, δηλαδή, που εγκατέλειψαν τη βιντζότρατα, αποδέχθηκαν τη μοίρα τους. Προσωπικά με συγκίνησε η στωικότητα με την οποία την αντιμετώπισαν και συγχρόνως τη θέλησή τους να συνεχίσουν να ζουν από τη θάλασσα, με άλλα εργαλεία. Πρέπει να τους βοηθήσουμε και η καλύτερη βοήθεια γι’ αυτούς, το ζητούν και οι ίδιοι, είναι να συμβάλλουμε στο να γίνει η θάλασσά μας πλουσιότερη και θα γίνει αν είμαστε πολύ λιγότερο αυστηροί απ’ ό,τι είμαστε σε αυτούς, αλλά έστω λίγο πιο αυστηροί με τις μηχανότρατες. Δεν εφαρμόζονται οι προβλεπόμενοι περιορισμοί. Ψαρεύουν ανενόχλητες σε λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις στεριές και σε λίγα μέτρα βάθος. Πρέπει να σταματούν τον Απρίλιο. Ο Μάιος είναι εποχή αναπαραγωγής για τα ψάρια. 

Δεν υπάρχει, όπως είπα, ο απαραίτητος έλεγχος. Δικαιολογώ και τους λιμενικούς. Τουλάχιστον στη Σάμο κάθε βράδυ είναι στα στενά, με τους λαθρομετανάστες, ξενυχτισμένοι. Πώς να αστυνομεύσουν για τις μηχανότρατες; Υπάρχει, βέβαια, και το ελληνικό δαιμόνιο. Οι ίδιοι οι ψαράδες λένε ότι ακόμη και το ψηφιακό σύστημα παρακολούθησης, το VMS το εξουδετερώνουν τυλίγοντάς το με ένα αλουμινόχαρτο. Αυτό δα έλλειπε, ο Έλληνας να μη βρει πατέντες!

Χρειάζεται, λοιπόν, μία σωστή αστυνόμευση και πιθανώς αλλαγή της νομοθεσίας. Γιατί η νομοθεσία είναι πολύ αυστηρή, όταν προβλέπει ότι θα κατασχεθεί ακόμα και το σκάφος, που κάνει, βέβαια, εκατομμύρια, καταλαβαίνουμε γιατί λειτουργεί αποτρεπτικά στο να εφαρμοστεί ο νόμος. Πρέπει, όμως, να κάνουμε ξανά πλούσια τη θάλασσα για να βρίσκουν ψάρια και να ζήσουν όσοι ψαράδες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη βιντζότρατα, αλλά να βρίσκουν ψάρια και οι ίδιες οι μηχανότρατες, που σε λίγο δεν θα έχουν να ψαρέψουν τίποτα και αυτές, όπως όλοι. 

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαϊτσης Αποστολάτος): Σας ευχαριστούμε, κύριε Βαρδίκο.

Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗΣ (Υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας): Κύριε συνάδελφε, αντιλαμβάνομαι την αγωνία σας για την περιφέρειά σας, ιδιαίτερα για του Φούρνους, που είναι ένα νησί το οποίο ξέρετε πολύ καλά ότι όχι απλώς το αγαπώ, αλλά έχω και ιδιαίτερους δεσμούς.

Πρέπει να πω ότι η διαχείριση του αλιευτικού στόλου ακολουθεί τους κανόνες της κοινής αλιευτικής πολιτικής, σύμφωνα με την οποία τα κράτη-μέλη εφαρμόζουν μέτρα για την προστασία της αλιευτικής ικανότητας του στόλου, προκειμένου να επιτευχθεί μία σταθερή ισορροπία μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και της αλιευτικής ευκαιρίας. Επισημαίνεται, όμως, ότι οι προτάσεις για υιοθέτηση ρυθμιστικών μέτρων αλιείας, τα οποία πέραν της περιβαλλοντολογικής έχουν και κοινωνική, αν θέλετε, και οικονομική διάσταση, θα πρέπει απαραίτητα να στοιχειοθετούνται από επιστημονικά στοιχεία και δεδομένα, καθόσον στις περισσότερες περιπτώσεις επιβαρύνουν ορισμένες κατηγορίες αλιέων που θίγονται από τα προτεινόμενα μέτρα. 

Μετά την τελευταία ανακατανομή, όμως, των αρμοδιοτήτων με το Προεδρικό Διάταγμα 96 και 127 το ΥΘΥΝΑΛ, το Υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων Νήσων και Αλιείας, έχει πλέον αυξημένη αρμοδιότητα στον έλεγχο της αλιείας. Γι’ αυτό σκοπεύουμε να προχωρήσουμε σε κατάργηση της απόφασης 164198/3.3.2008 του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την οποία καθορίζεται η ελάχιστη απόσταση από την ακτή, κατά την αλιεία, με το αλιευτικό εργαλείο δίχτυα τράτας. Είναι η μηχανότρατα. Και να προχωρήσουμε σε νέα απόφαση, η οποία θα ανταποκρίνεται αφενός στις προϋποθέσεις που τίθενται από τον Κανονισμό και αφετέρου θα ικανοποιεί τις ανάγκες διενέργειας αλιείας, με σεβασμό στο περιβάλλον και θα εξασφαλίζει την ασφαλή διαχείριση των ιχθυοαποθεμάτων, λαμβάνοντας όμως υπ’ όψιν και της ιδιαιτερότητας της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, όπου η χρήση διχτυών τράτας είναι ιδιαίτερα περιορισμένη.

Τέλος, πρέπει να σας πω ότι η όποια καθυστέρηση σ’ αυτήν την ενέργειά μας οφείλεται στην αναγκαιότητα να προηγηθεί η ρύθμιση διαφόρων διοικητικών θεμάτων του νεοσύστατου Υπουργείου Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας, που θα επιτρέψει την άμεση έκδοση νόμιμων διοικητικών πράξεων, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος): Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Ιωάννη Διαμαντίδη, Υπουργό Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας.